MUZE, VERTEL MIJ

‘Muze, vertel mij’ zijn de woorden waarmee Homerus de Odyssee opent. Met deze woorden vraagt Homerus de muze, godin van de kunsten, om hem met haar goddelijke adem de geesteskracht in te blazen om over de zwerftocht van Odysseus te vertellen. Naast een wens om inspiratie, markeren deze woorden het begin van een lange verteltraditie. Een traditie waarin verhalen telkens opnieuw zijn verteld, herschreven en begrepen

DRIFT begeeft zich dit keer op een zwerftocht naar de wijze waarop verhalen, mythen, de geschiedenis, de taal en de wetenschap als systemen van betekenis de wereld en de menselijke ervaring van deze wereld bemiddelen. We onderzoeken hoe verschillende vertellingen, in alle soorten en maten, aan de wereld betekenis toekennen. Kunnen we een ‘realiteit’ waarnemen die zich los van onze eigen blik voltrekt? Of is de relatie tussen mens en wereld altijd gemedieerd?

Plato verwierp de kunsten vanwege hun imiterende karakter. Volgens hem is het kunstwerk een kopie van de reële wereld, die op haar beurt weer een afspiegeling van de Ideële wereld is. Deze dubbele mimesis is volgens Plato problematisch, omdat dit de kunstenaar ervan weerhoudt om ‘het ware’ te benaderen. Aristoteles beschouwde mimesis juist als een intrinsieke menselijke neiging en tevens een grote bron van vreugde. DRIFT beweegt zich tussen deze twee opvattingen in, en overweegt zowel de mogelijke vertroebeling van de werkelijkheid door systemen van betekenis, als de drang om betekenis te geven aan de wereld door het scheppen van iets nieuws.

Turend naar de reflectie van de wereld in het water, maakt de weerspiegeling plots plaats voor ons eigen gelaat, en komen we oog in oog te staan met onszelf. Op welke wijze beïnvloeden de vormen die we tussen de mens en de wereld plaatsen de waarnemer zelf? Als we de verteller als schepper beschouwen, in hoeverre kunnen we onszelf dan vormgeven door de verhalen die we vertellen? Wie is die ik-persoon, gevormd door een chronologie van gebeurtenissen? En ook, welke verhalen, volksvertellingen, sprookjes en mythen vormen onze geschiedenis en onze tradities? Welke verhalen blijven in de schemering, ongehoord en ongeschreven, wachtend op een luisterend oor?

Dit jaar nodigt DRIFT jullie uit om te komen luisteren naar elkaars verhalen. We zullen nieuwe vormen zoeken om de wereld in te vangen en onderzoeken waar de wereld juist aan onze begrippen ontsnapt. Daartoe richten wij nog eens die eerste woorden, Muze, vertel mij tot elke muze die maar luisteren wil, opdat de muzen van de wetenschap, de filosofie, de geschiedschrijving, de muziek en de dans ons tijdens DRIFT vergezellen. Daarom zingen wij:

Muzen, vertel ons! Inspireer ons, lieve muzen.
Laat je adem ons vervoeren.
Leer ons de grenzen van onze werkelijkheid te herschrijven!
Laat ons maken, leer ons creëren.

Dat was dat
De muzen zijn uitgenodigd
Nu nog hopen dat ze komen.